E-jachten of pleziervaartuigen inclusief binnenvaart en boten voor goederenvervoer
Lees meer
We zien dat het aantal verkochte full electric wagens in België verdubbelde in amper drie jaar tijd. Een significante stijging. Toch blijven de aantallen klein, dat wordt duidelijk in onderstaand overzicht.
Hier vind je de recentste cijfers voor 2019 in overzichtelijke grafieken van Traxio.
Vooral het aantal hybride personenwagens in de categorie elektriciteit-benzine neemt toe, een stijging met 39% tegenover 2017. Voor het type elektriciteit-diesel was er een stijging van 9,8%. In totaal bevat het Belgische personenwagenpark 81.107 hybride wagens van het type elektriciteit-benzine, 5.905 van het type elektriciteit-diesel. De hybride wagens elektriciteit-benzine maken zo 1,39% uit van het totale wagenpark.
Op vier jaar tijd verviervoudigde hun aantal, van 21.774 in 2014 naar 81.107 in 2018.
Deze versnelde stijging is ook een gevolg van de federale fiscale maatregelen: het aftrekpercentage van autokosten wordt verstrengd voor zogenaamde ‘valse hybrides’ vanaf 2020, tenzij ze vóór einde 2017 waren ingeschreven. Velen hebben dan ook snel nog voor een hybride gekozen.
Valse hybrides (plug-in hybrides) zijn wagens die deels op brandstof en deels op een oplaadbare batterij werken maar waarvan de capaciteit van de batterij maar een beperkt elektrisch gebruik toelaat. Voor die wagens komt er dus een strengere regeling vanaf 2020.
Van een ‘E-boom’ is er nog geen sprake. Maar zoals een expert uit de logistieke sector het onlangs uitdrukte: “Once it takes off, dan kan het hard gaan.”
92.000 EFV* in 2025 (18,4% van nieuwe wagens)
154.000 EFV* in 2030 (30% van nieuwe wagens)
* Electrified vehicles (PHEV- BEV-PEV)
Omdat...
zal de transitie naar elektrisch rijden binnen afzienbare tijd wellicht een versnelling hoger schakelen in verschillende sectoren.
Vergelijk op www.milieuvriendelijkevoertuigen.be de Total Cost of Ownership (TCO) van een elektrische, plug-in hybride, aardgas-, waterstof- of brandstofwagen in vergelijking met een conventionele wagen. In aanschaf is een elektrische wagen duurder, maar brandstof- en onderhoudskosten (bijvoorbeeld) zijn lager en: er zijn overheidspremies en andere incentives ter beschikking. In Vlaanderen (bijvoorbeeld) krijg je 4.000 euro bij aanschaf van een EV.
België is een typische volger, geen koploper of initiatiefnemer. Subsidies hebben in ons land tot nu toe niet zoveel verandering gebracht. Nu wordt vooral gekeken naar de bedrijfswagens om de vergroening van het wagenpark te stimuleren. Mensen zijn zich te weinig bewust van de uitdaging die voor ons ligt. Als we tegen 2050 volledig elektrisch moeten rijden - en als je weet dat een wagen gemiddeld 15 jaar meegaat - dan moet 100% van de nieuw geregistreerde wagens vanaf 2035 elektrisch zijn. 2035, dat is morgen! De afstand overbruggen tussen vandaag (enkele procenten marktaandeel voor EV’s) en 2035 (100 procent EV’s) is een mega uitdaging.
Anderzijds toont een studie van Bloomberg dat de aankoop van een elektrische wagen vanaf 2025 goedkoper wordt dan benzine of diesel. Vandaag is de gebruikskost van een elektrische wagen al veel lager in vergelijking met andere wagens: minder onderhoudskosten, je tankt elektriciteit, … Je moet de TCO (Total Cost of Ownership) per kilometer bekijken, inclusief taxatie en fiscale incentives. En vanaf 2025 wordt ook de aankoop goedkoper. Kijken we de kat uit de boom of nemen we het voortouw? E-mobility is meer dan een voertuig op wielen. Er zit een hele dienstensector achter, en benefits voor onze economie.
Prof. Joeri Van Mierlo - VUB/MOBI
Tijdens het recente Autosalon (januari 2019) werden diverse nieuwe EV-modellen voorgesteld aan het publiek, onder grote belangstelling.
Bekijk hier 7 elektrische wagens die in 2019 op de Belgische markt komen.
De meeste daarvan situeren zich in het hogere prijssegment, maar het ziet er naar uit dat de familiewagens en de kleinere stadswagens binnen afzienbare tijd zullen volgen. Nieuwe technologie wordt vaak in het luxesegment geïntroduceerd, daarna volgt een fase van democratisering. Bekeken over de totale cost of ownership (premies en fiscale voordelen incluis) is elektrisch rijden nu al voordeliger dan velen denken.
De meest frappante nieuwigheden komen waarschijnlijk uit China. Dit is de grootste automarkt ter wereld waar vandaag 50% van alle geproduceerde elektrische wagens verkocht worden. In China zijn er bijna 500 producenten van elektrische voertuigen.
Enkele merken die we best opvolgen de komende jaren: NIO, Byton, BYD, GAC Motors, Geely, Lynk & Co, Maxus, MG, NEVS (ex-Saab), JAC Motos, AIWAYS, Roewe,…
Daarnaast reiken de ambities van (bijvoorbeeld) Dyson verder dan enkel stofzuigers. Ook Amazon heeft zich net ingekocht bij Rivian, een veelbelovend nieuw Amerikaans merk voor 4×4’s.
Breng je/produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Naast personenwagens komen de professionele elektrische voertuigen steeds meer in het vizier van de automerken. We zien ook almaar meer modellen met meer laadruimte.
De Belgische constructeur van elektrische bestelwagens Addax Motors verhuisde in 2018 zijn assemblage van de voormalige Fordfabriek in Genk naar een nieuwe thuisbasis in Deerlijk.
Het marktpotentieel voor de kleinere bestelwagens is groot, aangezien minstens 800.000 van die bestelwagens nu in Europa rondrijden. Kleinere bestelwagens worden in ruime mate in steden gebruikt en vertegenwoordigen 40% van de bestelwagenverkoop in Europa. Verder hebben we in de kleinere E-voertuigen (quadricycles) Goupil, Aixam, Alke,Ligier, John Deer, Melex, Cargolev, Renault Twizzy cargo, Might-E, Taylor-Dunn, Street-Scooter, Modecs,.. e.a.)
Ondanks de verbeterde rentabiliteit of TCO van elektrische bestelwagens rijden er op dit moment maar weinig op de Europese wegen: Citroën Berlingo, Renault Kangoo, Nissan 200N, Renault master, VW eCrafter, SAIC (Maxus), Peugeot partner, Ford Transit PHEV (plug-in), MAN eTGE, Mercedes eVITO en eSPRINTER. Ze zijn goed voor minder dan 1% van alle registraties van nieuwe bestelwagens. Dit is voornamelijk te wijten aan het gebrek aan keuze van modellen. Vandaag zijn er in de EU slechts een 10-tal modellen van elektrische vans op de markt, tegenover meer dan 200 dieselmodellen.
Volgens een studie van CE Delft begin 2018 in opdracht van Transport & Environment (T&E) is de TCO (Total Cost of Ownership) van de kleinere elektrische bestelwagens in 2018 op gelijke hoogte gekomen van die van bestelwagens op diesel. De snelle daling van de prijs van de batterijen – in 2017 alleen al met 24% – maakte dit mogelijk. De studie houdt rekening met aankoopprijs, belastingen, brandstoffacturen en onderhoudskosten over een periode van zes jaar, wat overeenkomt met de ideale duurtijd van een leasingcontract voor elektrische bestelwagens.
Ook meer en meer elektrische quadricycles (L6 en L7) voor personenvervoer verschijnen op de markt: Biro, Renault Twizzy, Aixam,Ligier, GEM, Reva, Bajaj,… Binnen dezelfde categorie hebben we de elektrische golfkarren. De tijd dat golfkarren uitsluitend op het golfterrein te zien waren is al een tijdje voorbij. Zij verschijnen steeds meer in ons straatbeeld. Een elektrische golfkar is dan ook handig in het drukke stadsverkeer of in recreatieparken. Verschillende modellen of types met verschillende vermogens en snelheden kwamen de laatste jaren op de markt: Motrec, D-Line, Esagono, John Deer, Club Car, EZ-GO, Yamaha, GEM, Clark, Garia, iMob,... Ook golftrolleys worden steeds meer elektrisch aangedreven met een lithium-ion batterijpakket.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Volledig elektrische trucks zijn nog geen vertrouwd beeld. Maar de belangstelling vanuit de logistieke wereld is groot. Er wordt volop aan gewerkt door de R&D teams van vrachtwagenconstructeurs. Uitstootvrij en geruisloos vervoer is ideaal voor stedelijke omgevingen waar de druk op een verbetering van de luchtkwaliteit en de verstrengde emissienormen steeds groter wordt.
“Luchtkwaliteit zal ook morgen belangrijk blijven, zero emissie het doel. En we staan met zijn allen stil in stedelijke omgevingen. Het verzadigingspunt is bijna bereikt. Dus zullen we meer moeten doen met minder.”
Europa lijkt alvast niet van plan om de emissienormen te versoepelen.
“Europa heeft de CO2-normeringen verlaagd, de constructeurs moeten zich aanpassen. Er staan effectief boetes op overtredingen, en dat zijn geen kleine bedragen. Sommige fabrikanten leggen hiervoor reserves aan. Dieseltechnologie afbouwen is niet zo eenvoudig als het klinkt. De productie moet volledig omgebouwd worden voor de nieuwe technologie, en dat vraagt om grote investeringen.”
“In het goederentransport is de sector vragende partij. Zij willen ‘clean transport’ en zijn bereid zich hiervoor te engageren. Houd er rekening mee dat goederentransport 20% van het verkeer uitmaakt en verantwoordelijk is voor 50% van de emissies.”
In dit artikel vind je een overzicht van de elektrische vrachtwagens die in 2019 op de Belgische markt komen. Diverse merken hebben beloofd om met elektrische trucks te komen, waaronder Volvo, Mercedes, Renault en Tesla (950 km range), maar ook DAF blijft niet achter.
Het merk uit Eindhoven werkt samen met VDL aan een DAF CF Electric. Dat is geen klassieke vrachtwagen, maar een trekker met oplegger (voor vervoer tot 40 ton).
VDL Translift in Dronten (NL) ontwikkelde begin 2019, op basis van de met DAF Trucks ontwikkelde elektrische aandrijflijn, ook vier elektrische voertuigen voor de inzameling van afval. In samenwerking met de publieke inzamelaars HVC, ROVA en Stadsbeheer Rotterdam worden de voertuigen later dit jaar in gebruik genomen. De wagens hebben een actieradius van ongeveer 100 kilometer en zullen worden ingezet voor de geluidsarme afvalinzameling in woonwijken waarbij geen schadelijke stoffen vrijkomen.
Ook het bedrijf EMOSS uit Oosterhout in Nederland produceert of bouwt om (retro-fitted) tot zware elektrische trucks. Minstens zeven andere bedrijven in Europa verkopen dergelijke retro-fitted trucks in Europa (E-force one (CH), Ginaf (NL), EFA-s (D), Terberg (NL), Orten (D), E-Trucks Europe (B) en Urbaser (ES) Spijkstaal (NL)).
Volvo Trucks leverde zijn eerste volledige elektrische voertuigen begin 2019. Een vuilniswagen werd geleverd aan recyclingbedrijf Renova en een distributietruck aan het logistieke bedrijf DB Schenker en zijn partner TGM, actief in Zweden. De serieproductie van de Volvo FL Electric en zijn krachtiger broer, de Volvo FE Electric, begint in de tweede helft van 2019 met een beperkt aantal vrachtwagens voor de Europese markt.
Mercedes-Benz lanceerde ook een zware elektrische vrachtwagen in zijn gamma, de eActros. De batterijen worden ondergebracht in elf batterijpacks. Drie daarvan zitten binnen het frame, terwijl de andere acht eronder zitten. Om veiligheidsredenen worden de batterijpacks beschermd door een stalen behuizing. Bij een aanrijding worden de bevestigingen vervormd om de energie van de impact voorbij de batterijen te leiden zonder ze te beschadigen.
De Spaanse busfabrikant Irizar presenteerde bij de opening van haar nieuwe E-mobility fabriek in het Baskische Aduna vorig jaar het prototype van een elektrische truck.
Renault Trucks heeft met de overname van het Franse Power Vehicle Innovation PVI in 2017 een specialist binnengehaald op het gebied van het ombouwen van bestelwagens, vrachtwagens en bussen naar elektrische aandrijving en experimenteert al 10 jaar met elektrische trucks. Renault Trucks begint in 2019 een gamma elektrische voertuigen op de markt te brengen. Deze zuiver elektrische voertuigen, die zich voornamelijk lenen tot routes in en om de stad, zullen in serie worden gebouwd in de Renault Trucks-fabriek van Blainville-sur-Orne.
De Chinese batterijfabrikant BYD die ook elektrisch aangedreven bussen bouwt, introduceert een tweetal lichte, elektrisch aangedreven trucks bedoeld voor de Europese markt. Ook is er een elektrische bestelwagen op komst.
Verder is er FUSO (met eCanter) van Mitsubishi met een hybride en elektrisch truck-model.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
De zes belangrijkste Europese autobusfabrikanten zijn Daimler, Iveco, MAN, Scania, Volvo en Irizar. De markt voor elektrische bussen groeit elke dag. Openbare vervoersautoriteiten en busbeheerders zijn sowieso van plan om elektrische bussen te kopen en in sommige gevallen is hierover zelfs een verplichte eis in aanbestedingen.
VDL Bus & Coach (Jonckheere) is de busdivisie van VDL Groep. Het bedrijf heeft fabrieken in Nederland en België. Sinds april 2018 rijden op en rond Schiphol en op hoogwaardige openbaar vervoerlijnen binnen de concessie Amstelland-Meerlanden 100 elektrische gelede VDL Citea’s.
Van Hool nv is een Belgisch familiebedrijf dat bussen, touringcars en commerciële voertuigen als opleggers en gascontainers bouwt in Koningshooikt bij Lier. Van Hool brengt in 2019 voor het eerst een vol-elektrisch aangedreven autocar op de Noord-Amerikaanse markt. Van Hool heeft het Amerikaanse Proterra, toonaangevend producent van batterij-technologie voor zware voertuigen, geselecteerd voor de toelevering van batterij-technologie. Het 100% elektrisch aangedreven voertuig zal vooral worden ingezet voor woon-werkverkeer van medewerkers en/of regelmatige transporten van personen over kortere afstanden. Het voertuig wordt ontworpen in het Belgische moederbedrijf in Koningshooikt en de eerste prototypes worden daar gebouwd.
Binnen de Benelux hebben we nog de Nederlandse busfabrikant Ebusco. De Ebusco 2.2 werd tot nu in China geproduceerd (70%), en in Deurne (NL) verder afgemaakt (30%). Ebusco was in 2012 een van de eerste bedrijven die met een elektrische bus de markt opging. Het bedrijf besliste recent om zijn elektrische bussen niet meer in China maar in Deurne (NL) te produceren. Het nieuwe type 2.2 zal voorzien zijn van een nieuwe batterijcel (die meer energie levert) en een nieuw energiezuiniger warmtepompsysteem. Het gebruik van een composiet chassis levert een gewichtswinst op van 35%. Een lichtere bus levert zo een lager energieverbruik. Daardoor kan een kleiner batterijpakket volstaan of kan met hetzelfde pakket een grotere afstand worden afgelegd zonder tussentijds bij te laden. Ebusco werkt onder andere samen in België met Multiobus in Tienen. Multiobus (waarmee Bebat samenwerkt voor het vervoer in het kader van haar scholenprogramma) is het eerste privé-busbedrijf in Vlaanderen dat twee elektrische bussen inzet in lijndienst bij De Lijn.
Ook het Spaans-Baskische Irizar zet intussen volop in op E-mobility en biedt een totaalpakket aan van elektrische bussen tot systemen om deze bussen op te laden.
Mercedes heeft in september 2018 zijn eerste elektrische bus in Stuttgart gepresenteerd. De fabrikant begint in 2019 met de serieproductie van het 12 meter lange voertuig. De eerste seriemodellen (Citaro) zullen alleen uitgerust zijn met een stekker; vanaf eind 2019 wil Mercedes ook verschillende pantograaf-typen aanbieden om te snelladen. In eerste instantie via een pantograaf op het dak, later ook via een pantograaf aan de lader met behulp van het OppCharge-systeem.
De Citaro krijgt lithium-ion batterijmodules van Akasol aan boord met een maximum capaciteit van 243 kWh. Dat wordt bereikt met 10 stuks met 180 cellen achterin (4 stuks) en op het dak (2 tot 6 stuks).
Naast het bekende Akasol uit Duitsland (Darmstadt) zijn de grote li-ion cel- en batterij-fabrikanten Samsung SDI, LG-Chem, Sony, Saft en BYD. Daarnaast zijn er: ads-tec, BMZ - The Innovation Group, Liacon, Leclanché, ECC Schletter, Hoppecke en Super-B.
Verder zijn er het Chinese BYD (Build Your Dreams) en het Schotse ADL (Alexander Dennis Limited). BYD is de grootste batterij- en elektrische bussenproducent ter wereld, naast andere spelers uit China actief in Europa zoals GOLDEN DRAGON. De Europese BYD bussen werden geproduceerd bij Auto Group Motors in Bulgarije; sinds 2017 is er een productiefaciliteit in Hongarije. ADL is een Brits busbouwbedrijf gevestigd in Schotland, de grootste bus- en touringcarfabrikant in het Verenigd Koninkrijk en een van 's werelds snelst groeiende busbouwers.
Verder zijn er het Poolse SOLARIS, AMZ en ALSTOM (als spoorwegfabrikant) met elektrische bussen, naast kleinere spelers in Oost-Europa en Turkije zoals Karsan, Bozankaya en BMZ. In 2018 kondigde de Spaanse CAF-groep de overname aan van Solaris Bus & Coach.
Het Franse Bolloré Bluebus bouwde sinds 2015 elektrische stadsbatterij-bussen, verkocht door Bolloré onder het merk Blue Solutions. Ook van Franse bodem is Heuliez Bus. In 1998 kocht Renault de aandelen van Volvo op en werd volledig eigenaar van Heuliez Bus. In 1999 integreerde Renault zijn busdivisie samen met de busdivisie van Iveco in Irisbus. Sinds 2002 zijn de productie van de Irisbus Civis en Irisbus Cristalis ondergebracht onder Heuliez Bus. Daarnaast produceert Heuliez Bus nog steeds bussen onder eigen merk.
De Parijse vervoerder RATP bestelde recentelijk 800 elektrische bussen. Hiermee zou bijna een kwart van de vloot geëlektrificeerd moeten zijn. Het gaat om de grootste aanbesteding van e-bussen in Europa en een van de grootste ter wereld.
De eerste concrete stap in de strategie van RATP en vervoersautoriteit Ile-de-France mobilités (vroeger STIF) om in 2025 80 procent van de bussen ‘zero emissie’ te hebben.
Volgens de vooruitzichten zullen binnen vijf jaar batterijpacks meer energie kunnen opslaan in dezelfde ruimte en gewicht. Sommige fabrikanten kondigen aan dat hun elektrische bussen voldoende range zullen hebben om al hun dagelijkse opdrachten te vervullen.
De vraag blijft of snelladen overgangstechnologie blijft en enkel nuttig zal blijken te zijn in deze overgangsfase waarin e-bussen geïntroduceerd worden.
“Zullen we binnen tien jaar opgeschoven zijn naar het gebruik van E-bussen die al hun dagelijkse ritten afwerken zonder nood aan een pantograaf?”
Voor ‘second life’ van e-bus batterijen is er het voorbeeld van Volvo dat een project ontwikkelt in Gothenburg voor het hergebruik (re-use) van batterijen voor huishoudelijk gebruik in appartementsgebouwen.
Deze batterijen kunnen gebruikt worden om de extra energie van zonnepanelen op te slaan. De E-bus batterijen zijn trouwens uitgesproken voorbestemd om in nieuwe applicaties gebruikt te worden.
Lees hier meer over de rol van Volvo E-bus batterijen voor energieopslag.
Het ZEB-platform brengt in Vlaanderen een aantal marktpartijen en lokale overheden uit het ZEB-ecosysteem (vervoerder, busfabrikant, energieleverancier, laadpuntfabrikant, laadpuntinstallateur en onderzoeksinstelling) samen om:
Voor het laden van elektrische bussen zien we dat er verschillende, dikwijls elkaar aanvullende alternatieve technieken beschikbaar zijn. Elektrische bussen kunnen in de remise met een laadkabel worden opgeladen (depot charging) en/of onderweg met een pantograaf (opportunity charging). Partijen als ABB, Heliox, Opbrid, ekoenergetyka en Siemens hebben ondertussen expertise opgebouwd en leveren laadoplossingen voor E-bussen. Bij de afweging van verschillende laadlocaties en de mogelijkheden voor netaansluitingen is het belangrijk om ook ‘slim laden’ (het laten variëren van het vermogen i.f.v. de beschikbare netaansluiting en/of energieprijzen) en het gebruik van stationaire batterijen te betrekken. Er werd al heel wat ervaring opgedaan met het slim opladen van elektrische bussen, al dan niet in combinatie met stationaire opslag.
In Vlaanderen, bij Multiobus in Tienen, werd geïnvesteerd in 500 zonnepanelen op het depot die werden gekoppeld aan stationaire batterijen.
In het ZeEUS demonstratieproject in Munster (Duitsland) werd het slim opladen in detail bestudeerd o.a. door het plaatsen van een extra stationaire batterij van 53 kWh bij het depot om de impact van de snellader (max. 500 kW)op het laagspanningsnet te reduceren. Op langere termijn kunnen stationaire batterijen ook afkomstig zijn van afgedankte elektrische bussen zodat deze batterijen een 2de leven krijgen vooraleer ze worden gerecycleerd (second-life).
In België experimenteren openbare vervoersmaatschappijen zoals De Lijn, TEC en de MIVB met volledig elektrische en hybride bussen. Sommige bussen (in Brugge) worden zelfs draadloos opgeladen: 12 minuten voor 45 minuten rijden. Hybride bussen toeren in het stadscentrum van Namen en Charleroi. Het is opvallend dat de drie landsdelen - Wallonië, Brussel en Vlaanderen - ervoor kiezen om naast dieselbussen ook te gaan rijden met hybrides. Door het vele stoppen en starten is hybride vaak een goede oplossing voor openbaar vervoer in agglomeraties. Voor elektrische bussen is er nog geen aangepaste laadinfrastructuur. Brussels Airport Company (BAC) nam onlangs dertig 12-meter e-bussen in dienst van de fabrikant BYD.
Leveranciers van bussen en laadinfrastructuur streven naar gezamenlijke afspraken om interoperabiliteit te bevorderen.
OppCharge is een initiatief dat tot doel heeft een gemeenschappelijke interface voor het opladen van elektrische voertuigen tot stand te brengen. De specificaties van OppCharge zijn gericht op laadinfrastructuur met een hoog vermogen (>150 kW) en gebruiken de gangbare protocollen.
Er zijn verschillende laadstrategieën mogelijk. Als het aantal kilometers laag genoeg is, kan gekozen worden om alleen ’s nachts te laden en hoeft niet te worden geïnvesteerd in extra laders onderweg. Daarbij is in dit stadium nog geen rekening gehouden met de ontwikkelingen op het gebied van de batterijen. BYD zet in op deze techniek. Als fabrikant van batterijcellen kan BYD ook relatief aantrekkelijke E-bussen met grote accusystemen aanbieden. Andere busfabrikanten kiezen voor kleinere batterijpakketten in combinatie met overdag (snel) bijladen. De accu is dan uiteraard goedkoper maar er is wel aanvullende laadinfrastructuur noodzakelijk.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Volvo Construction Equipment schakelt voor het compacte segment - met name graafmachines en wielladers - over op elektromotoren. Dat zal zeker in de kijker staan tijdens Bauma 2019, het eerste grote industriële evenement sinds Volvo CE dit nieuws bekend maakte. Hiermee is Volvo de eerste bouwmachine constructeur die inzet op elektrisch. De stapsgewijze introductie is gepland in 2020.
Ook zelfrijdende bouwmachines zijn geen toekomstmuziek meer. Begin 2019 heeft Volvo Trucks de eerste overeenkomst getekend voor een transportoplossing met zelfrijdende trucks.
Er lopen demonstratieprojecten met zelfrijdende bussen en graafmachines. Zelfrijdend maakt zeker deel uit van de toekomst.
Bekijk hier een demo van een zelfrijdende truck en wheelloader.
De eDumper Elektromuldenkipper met 58 ton leeggewicht en 65 ton laadvermogen is een staaltje techniek uit Zwitserland. De interdisciplinaire samenwerking (de basisdumper is van Komatsu) zorgde tegelijk voor drie wereldrecords in 2018. De eDumper is het grootste en sterkste batterij-aangedreven voertuig ter wereld. Hiervoor werd de tot op heden grootste batterij voor een motorvoertuig gebouwd, namelijk een 4,5 ton zware batterij.
Stilaan brengen meerdere producenten van burgerlijke bouwkunde en bouwmachines ook hybride en elektrische versies uit van graafmachines en grondverzetmachines. Vorig jaar reeds brachten naast Volvo ook Hyundai (in samenwerking met Cummins) elektrische versies op de markt, net zoals recent ook Caterpillar en Hitachi.
Er gebeurde in de wereld van de elektrische heftrucks een overstap van DC- naar AC-technologie, wat resulteerde in een verhoogde productiviteit, een verbeterde snelheid en een langere batterijduur. Bijna alle recente elektrische heftrucks - Jungheinrich, Still, Linde, BYD, Toyota, Yale, Hyster, Unicarriers, Clark, Komatsu - zijn meer en meer beschikbaar met een lithium-ion batterij (48V). Dit geldt niet alleen voor de elektrische heftrucks, maar ook voor de elektrische transpalletten, reachtrucks, stapelaars, orderpicktrucks, smallegangentrucks en magazijntrucks of trekkers voor intern transport in het algemeen. Hierdoor is geen batterijwissel en onderhoud meer nodig zoals vroeger met de klassieke tractiebatterijen.
Dit scheelt vooral in tijd en opslagruimte. De kans op schade aan een batterij of lader neemt af omdat batterijwisselingen nu tot het verleden behoren. Deze krachtige Liion batterijen hebben geen last van inwendige weerstand zodat nauwelijks capaciteit verloren gaat, dit in tegenstelling tot de conventionele loodzuuraccu’s. De batterijen voor de heftrucks zijn meestal beschikbaar in 24 volt, 48 volt en 90 volt.
Breng je/produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
In grotere steden kan je er niet meer naast kijken: elektrische steps, de batterijaangedreven variant van de ‘trottinette’ die nu vooral door volwassenen wordt gebruikt. De wetgever beschouwt dit voertuig als een fiets, dus je mag er het fietspad mee op, maar (bij gebrek aan fietspad) ook de rijweg. 25 km per uur is de limiet. Naast e-steps verschijnen steeds meer andere iWheels in het straatbeeld: segways, trikes, skateboards, hoverboards, mini-scooters, monowheels … Alle middelen zijn goed om de files in de stad te omzeilen.
De batterijen van bijvoorbeeld monowheels komen in meerdere vermogens voor. Deze hebben zowel een invloed op de afstand die je ermee kan rijden, als het gewicht van het toestel. Een vermogen van 340WH is wel nodig voor de gemiddelde pendelaar die de onewheeler dagelijks gebruikt. Afhankelijk van het model rijd je hiermee tot 30 tot 40 km op 1 batterij aan de maximale snelheid. Ga je langzamer, dan kan je zelfs nog een stuk verder rijden. De batterijen van monowheels komen meestal van bekende merken zoals Panasonic en Sony. De batterijen gaan ongeveer 1.000 cycli mee, dit wil zeggen dat je de batterij tot 1.000 keer leeg kunt rijden en ze opnieuw kan opladen. Dit komt overeen met een gemiddelde levensduur van 3 jaar.
Verder kent de wereld van elektrische rolstoelen en batterij-aangedreven scooter-modellen voor mindervaliden ook een enorme evolutie met dikwijls een distributienetwerk via de zorgwinkels van de mutualiteiten.
100% elektrische motorfietsen zijn nog niet erg ingeburgerd. Ze zijn nog steeds een niche met 0,75% van de totale motormarkt. Maar ook hier is de toekomst veelbelovend, vooral omdat hun actieradius - lees: de tijd tussen laadbeurten - steeds groter wordt. Stille, soepele en snelle elektrische motoren: je hoeft er niet ver meer naar te zoeken op de Belgische markt.
Verschillende motorfietsmerken zoals Zero motorcycles, KTM, Brammo, BMW, Johammer, Energica, Kuberg en Tacita brengen elektrische modellen op de markt sinds een aantal jaren. Het bekendste merk, nl. Harley Davidson, brengt dit jaar nog de elektrische ‘Livewire’ op de markt.
De elektrische versie van de motorfiets is gemiddeld genomen wel zwaarder dan de benzine-variant. Dit omwille van het gewicht van de batterij.
Wist je trouwens dat je de meeste elektrische motorfietsen gewoon kan opladen aan een huishoudelijk stopcontact? Per laadbeurt van een uur kan je ongeveer 40 KM rijden. Sommige modellen beschikken ook over snellaad-technologie waarmee je dan met een Wallbox of aan publieke laadpalen een stuk sneller kan laden.
Heel wat merken zoals Askoll, Govecs, NIU, Torro, Volta, Vectrix, Eccity, Vespa, Kymco, Kumpan, Yadea, Emco, EVOmax, Stigo, Super soco en Tilmax hebben ondertussen ook e-scooters in hun aanbod. Die combineren een laag verbruik, minder lawaai, minder onderhoud, geen verkeersbelasting of belasting op inverkeerstelling, geen CO2-uitstoot en last but not least: een premie in Vlaanderen. (https://www.energiesparen.be/zero%20emissie%20voertuig).
Uit cijfers van ACEM – de Europese koepelorganisatie van motor- en bromfietsconstructeurs – blijkt dat de verkoop van elektrische bromfietsen overal flink in de lift zit. In 2018 werden er in de EU 39.701 nieuwe elektrische bromfietsen geregistreerd: een toename van maar liefst +46,9% ten opzichte van 2017. Ook de verkoop van elektrische motorfietsen stijgt. In totaal werden er in 2018 7478 nieuwe elektrische motorfietsen geregistreerd in de EU. Dat is een toename van 81,5% ten opzichte van 2017.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Het populairste elektrische voertuig? Dat is zonder twijfel de elektrische fiets of e-bike. In 2017 gingen maar liefst 141.028 nieuwe elektrische fietsen het fietspad op, waarvan 95 % met een lithium-ion batterij. Daarnaast gingen er ook 27.000 vervangbatterijen over de toonbank. De cijfers waarover Bebat beschikt
m.b.t. de hoeveelheden die in 2018 op de markt werden gebracht en het aantal ingezamelde batterijen bevestigen de stijgende trend. Zie verder in dit hoofdstuk. Hoe je de batterij van je e-bike in de watten legt, lees je in dit blogartikel: https://info.bebat.be/blog/elektrische-fiets-razend-populair
Ook in fietsland Nederland schudt de e-bike het oubollige imago van seniorenfiets van zich af. Dat weerspiegelt zich ook in de cijfers: voor het eerst is de omzet van elektrische fietsen hoger dan die van gewone stadsfietsen (https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/haalt-de-e-bike-de-milieubewuste-mens-uit-de-auto-~b365f4bc/). Er zit duidelijk beweging in de fiets met trapondersteuning - letterlijk en figuurlijk dan. Het ziet ernaar uit dat de e-bike de milieubewuste Nederlander uit de auto haalt.
Om de bevolking te laten kennismaken met de voordelen van fietsen - ook in het heuvelachtige Waalse landschap - lanceerde de Waalse overheid binnen het Plan Wallonie cyclable 2.0 een proefproject: “Je teste l’électrique!” (http://mobilite.wallonie.be/home/politiques-de-mobilite/wallonie-cyclable/le-velo-a-assistanceelectrique/je-teste-lelectrique.html). Daarin kunnen deelnemers 15 dagen lang een e-bike uitproberen. Dit project loopt over 3 jaar in 12 periodes waarin telkens andere gegadigden kunnen deelnemen. Deze actie loopt in samenwerking met lokale fietshandelaars. In Wallonië en de Brusselse regio hebben sommige gemeenten ook premies klaar voor wie een elektrische fiets wil aanschaffen. Meer hierover op dit mobiliteitsportal.
Pro Velo vzw vergemakkelijkt de overstap op de fiets. Dit vanuit zes vestigingen in Brussel en Wallonië. Sinds 1992 ondersteunen de mobiliteitsexperts van deze vzw fietsers. Zo worden bv. fietsvaardigheidstrainingen voor kinderen en volwassen georganiseerd.
In de Brusselse regio is er een premie tot 500 euro ter beschikking voor wie een fiets aankoopt, elektrisch of niet, en een nummerplaat voor een voertuig inlevert. Meer hierover bij prime Bruxell’Air.
Een overzicht van fiscale voordelen en premies bij aankoop van een elektrische fiets in het hele land vind je op deze website: https://mobilit.belgium.be/nl/mobiliteit/personenvervoer/fiets
Op de markt gebracht
Bebat-cijfers laten zien dat de verkoop van elektrische fietsen piekte in 2016: ruim 90.000 stuks. Daarbovenop gingen ongeveer 18.000 vervangingsbatterijen over de toonbank. In totaal werd zo’n 350 ton e-bike batterijen verkocht, bijna 100% lithium-ion. Die batterijen vormden 23% van alle lithium-ion batterijen in België.
Ingezameld
Ook de inzameling van fietsbatterijen kende een piek: +75% aan ingezameld gewicht in vergelijking met 2015. De samenstelling van die totaliteit aan ingezamelde batterijen was divers: 75% van het gewicht was lithium-ion (2015: 67%).
De meerderheid van de batterijen die Bebat inzamelde in 2016 werd verkocht in 2012-2013. Dit laat zien dat de gemiddelde levensduur van een fietsbatterij 4 tot 5 jaar bedraagt.
Op de markt gebracht
In 2017 zet de stijgende trend zich voort met maar liefst 113.566 nieuwe elektrische fietsen verkocht, waarvan 95% van een lithium-ion batterij voorzien was. Daarnaast gingen er ook 27.462 vervangbatterijen over de toonbank. In vergelijking met 2016 steeg de verkoop dus verder met 50%.
Ingezameld
Ook de inzameling van e-bike batterijen in België is in 2017 toegenomen. In 2017 registreerden we een stijging van 33% in ingezameld gewicht ten opzichte van 2016. Terwijl de verkoop van e-bike accu’s in 2017 voor ongeveer 95% uit Li-ion accu’s bestond, is de mix van ingezamelde accu’s heel anders. In 2017 was 65% van alle door Bebat ingezamelde e-bike batterijen (in gewicht) lithium secundair, tegenover 75% in 2016 en 66% in 2015. Het gemiddelde gewicht van een e-bike batterij die in 2017 werd ingezameld was 3,4 kg.
Op de markt gebracht
In 2018 gaat de stijging in de verkoop van e-bike batterijen verder. 99% van de verkochte e-bike batterijen was een lithium secundaire batterij. Er gingen volgens onze statistieken niet minder dan 130.429 nieuwe e-bikes het fietspad op en bovendien gingen er 50.047 vervangbatterijen over de toonbank. In vergelijking met 2017 is dit een verdere stijging van 28%.
Ingezameld
Het aantal ingezamelde fietsbatterijen is toegenomen met ongeveer 70% ten opzichte van 2017. In 2018 waren 79% van de ingezamelde batterijen lithium secundair en in 2017 was dat 65%. Het gemiddeld gewicht van een e-bike batterij die in 2018 werd ingezameld was opnieuw 3,4 kg.
Breng je/produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Denk je bij E-mobility ook aan drones? Goed bekeken.
Een drone is een onbemand luchtvaartuig met een maximum opstijgmassa van niet meer dan 150 kg en bestuurd vanaf een grondcontrolestation. Een modelluchtvaartuig is een op afstand bestuurd luchtvaartuig exclusief gebruikt voor sportieve en recreatieve doeleinden.
Belangrijke constructeurs van drones zijn (onder meer) DJI, Parrot, Power Vision, 3DR, Yuneec, EHang, Walkera en Syma. Hubsan is top in speelgoed drones.
Drones zijn zo populair dat er zich zelfs een hele community rond vormt. Meer op: https://euka.org/.
Een drone kan ook gecatalogiseerd worden als een staatsluchtvaartuig voor operaties van militairen, douane, politie, opsporing en redding, brandbestrijding, kust-overwaking of operaties of analoge activiteiten onder controle en de verantwoordelijkheid van de Staat, ondernomen in het algemeen belang door een organisatie op vraag van de publieke overheid.
Alles wat je moet weten voor je met drones gaat werken of spelen in ons land vind je op deze federale website.
Rond de evolutie en ontwikkeling van drones geeft een recente studie van het bureau Roland Berger interessante vooruitzichten voor de komende jaren.
Moderne drones, modelbouwvliegtuigen en andere radiografisch aangestuurde elektronica hebben vandaag meestal een LiPo accu onder de motorkap. LiPo staat voor lithium-polymeer, krachtige batterijen die in vergelijking met NiCd en NiMH accu’s ook veel lichter zijn. Daartegenover staat dat LiPo ‘een batterij met een handleiding’ is. Met andere woorden: je weet best vooraf hoe je ze veilig kunt hanteren, opladen en bewaren.
In dit blogartikel vind je de nodige tips & tricks.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
De dieselmotor van een jacht simpelweg vervangen door een elektrische motor: dat is tot nu toe overambitieus gebleken. Maar dat wil niet zeggen dat de e-mobility trend aan de pleziervaart voorbijgaat. Een modern 12 meter jacht heeft 70 à 104 kW nodig om in alle omstandigheden - en met de nodige marge - in beweging te blijven. Dit vergt (nu nog)een grote accubank. Ook de actieradius vormt soms een probleem, dé reden waarom velen vandaag nog voor een hybride installatie kiezen. In de praktijk is de elektrische aandrijving vaak een add-on voor een jacht, niet de enige motor.
Maar er komen nieuwe evoluties aan, dankzij de vooruitgang in de e-mobility technologie:
Franse studenten zijn onlangs de wereld rondgezeild in het jacht Amasia met een elektrische motor die vooral oplaadt door de beweging van het water.
In Amsterdam moet in 2023 alle pleziervaart fossielvrij zijn, wat in de praktijk neerkomt op elektrisch. Ook Utrecht heeft dergelijke elektrische maatregelen ingevoerd, terwijl in een reeks natuurgebieden elektrisch varen langzamerhand verplicht wordt in Nederland. Dit heeft een directe impact op innovatie in de markt.
In februari 2019 werd de Sendo Liner, het eerste zero emissie hybride vaartuig voor binnenlandse vaart te water gelaten; het zal door Rotterdam, Amsterdam en Friesland glijden. Als eerste binnenvaartschip kan het volledig emissieloos op accu’s varen. Het door Sendo Shipping en Concordia Damen ontwikkelde elektrische containerschip is daarvoor uitgerust met een pakket lithium-polymeer accu’s met een energie-inhoud van 564 kWh! Het door EST-Floattech geleverde lithiumpolymeer accupakket is opgebouwd uit 52 Green Orca accu’s, verdeeld over vier strengen van 13 accu’s, met een capaciteit van 136 kWh elk, samen 564 kWh. Lees meer.
Startup Voltogo richt zich op het elektrificeren van bestaande vaartuigen.Daarvoor ontwikkelde het een plug&play-set met batterij en motor en een netwerk van snellaadpunten. Daarmee wil het booteigenaren het makkelijker maken om over te gaan op elektrisch varen. Het bedrijf haakt daarmee ook in op de strengere eisen voor de pleziervaart. Mede-oprichter Job Veltman vertelt er meer over.
Volvo Penta introduceerde in 2018 een hybride concept voor het IPS-aandrijfsysteem dat ‘nul emissies’ mogelijk maakt voor schepen. Met de volledig elektrische modus is het mogelijk om in milieugevoelige zones te varen. Lees meer.
Liso Yachts lanceerde begin september 2018 het eerste elektrische luxejacht, voor 95% recycleerbaar, in twee versies. De Liso Aquamare 750 GTE vaart op een motor die sterk lijkt op die van een elektrische bus.
Bij gemiddeld 40 km/uur is de radius 9 uur. De batterij kan in elk land worden opgeladen. De Liso Aquamare T vaart op een V8-motor maar kan worden omgebouwd tot een e-boot. Target bij de launch: 25 Aquamares tegen 2019. CEO Dirk De Munter aan het woord op Kanaal Z.
Breng je of produceer je (deels) elektrische voertuigen of transportmiddelen op de Belgische markt?
Dan moet je aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen voor de afgedankte of voor hergebruik bestemde batterijen. Dit in het kader van de uitgebreide producenten- aansprakelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Dat is heel wat. Gelukkig is er voor elk van bovenstaande administratieve en logistieke verplichtingen een (Europese) oplossing. Ontdek hier de beste oplossing voor jouw bedrijf.
Ik breng een vervoermiddel met batterijen op de Belgische markt, wat moet ik doen om in orde te zijn met de uitgebreide producenten verantwoordelijkheid?
(Internet)bedrijven en zelfstandigen die producten (in dit geval e-mobility vervoermiddelen) op de Belgische markt brengen of produceren moeten aan een aantal wettelijke verplichtingen voldoen. Dit in het kader van de uitgebreide producentenverantwoordelijkheid binnen de Europese richtlijn inzake afgedankte batterijen en accu’s (2006/66/EC). Deze verplichtingen omvatten:
Deze taken worden uitgevoerd voor alle types batterijen en gewichtscategorieën (ook knoopcellen), industriële batterijen (bijvoorbeeld tractiebatterijen) en automotive batterijen (loodstartaccu’s en Li-ion startbatterijen). Ook een activiteit waarbij dergelijke batterijen en accu’s opnieuw op de Belgische markt worden geïntroduceerd voor ‘hergebruik’ of ‘second life’ valt onder deze wetgeving.
Het ophalen (collection) en transporteren van EV-batterijen moet met de nodige omzichtigheid gebeuren.
De ophaler moet weten over welke soort batterij het gaat. Wie zich van de batterij ontdoet, is meestal op de hoogte van de samenstelling: nikkel-metaalhydride of lithium-ion voor EV’s. Deze laatste soort batterijen valt onder de Europese regelgeving van ADR (Accord européen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route). Het vervoer van gevaarlijke stoffen is gebonden aan specifieke ADR-voorschrift en, o.m. over de manier waarop, de verpakking en via welke routes dit transport mag gebeuren.
Belangrijk is de vraag of de EV-batterij al dan niet beschadigd is, zeker na een ongeval. Want dit is bepalend voor het verdere proces. Beschadigde batterijen worden verder getrieerd op basis van kritiek of niet kritiek. Of een batterij eff ectief beschadigd is, is soms niet makkelijk te bepalen. Indien nodig gaan experts van Bebat ter plaatse voor een evaluatie.
De transporteur is mede-verantwoordelijk voor het naleven van de ADR-regelgeving. In ons land wordt hierop toegezien door regionale inspecteurs.
Nadat de keuze gemaakt is of de batterij verder wordt verwerkt voor re-use, repurposing of recyclage volgt de ontmanteling. De ontmanteling van e-mobility batterijen dient in een gecontroleerde omgeving te gebeuren omwille van de veiligheidsrisico’s die eraan verbonden zijn.
Risicofactoren EV-batterijen:
Bij Bebat beschikken wij in-house over high-voltage experten die speciaal opgeleid zijn om de ontmanteling van deze batterijen op een veilige manier uit te voeren. Dit betekent dat de battery pack - waarin ook bijv. koelleidingen verwerkt zitten - wordt verwijderd om de batterijcellen vrij te maken.
Vervolgens worden de cellen stapsgewijs verwijderd, terwijl de spanning voortdurend wordt gemeten.
Bij het ontmantelen wordt ook duidelijk welke cellen defect zijn en welke nog perfect werken. Defecte cellen kunnen vervolgens zelf ontmanteld worden voor recycling: de recuperatie van grondstoffen.
Het ontmantelen wordt grotendeels bepaald door de samenstelling van de batterijen de ene e-mobility batterij is de andere niet. Zelfs binnen dezelfde categorie van vervoermiddelen intern treden grote verschillen op.
Voorbeelden:
Batterijen ontmantelen, hoe gebeurt dat precies?
De diversiteit in EV-batterijen die bij Bebat/Sortbat aankomen om ontmanteld te worden - ruim 10.000 in de voorbije jaren - is groot. Sommige zijn defect of beschadigd, andere zijn end-of-life: aan het einde van hun 1ste leven.
Operationeel manager Geert Allard vertelt iets meer over wat gebeurt met EV-batterijen aankomen bij Sortbat, de Bebat-faciliteit waar batterijen worden gesorteerd en EV-batterijen worden onderzocht, ontmanteld en klaargemaakt voor recycling, hergebruik of een second-life toepassing.
Een EV-batterij van een personenwagen neemt de bodem van het voertuig in, ter grootte van een houten pallet. Meestal zit die batterij onderaan vastgeschroefd in een stevige behuizing, een beschermende metalen kist die ervoor zorgt dat er geen water, stof of aarde bij de batterij kan komen. In elk geval moet de ontmanteling met uiterste zorg gebeuren. Soms moeten er ook specifieke richtlijnen van het merk in acht worden genomen. Aftercare betekent altijd maatwerk bij Sortbat.
Diagnose
Sommige batterijen komen in aanmerking voor hergebruik (re-use) of second-life toepassingen (re-purposing). De diagnose om uit te maken of ze hiervoor geschikt zijn, gebeurt met testapparatuur waarin de cellen gedurende 12 à 24 uur een aantal keren worden opgeladen. De gemeten waarden worden dan vergeleken met die van een nieuwe batterij. In functie van die scores wordt beslist of de batterij al dan niet mag vertrekken naar een partner die haar kan klaarmaken voor hergebruik of een second-life toepassing, bijvoorbeeld voor energieopslag. De partners met wie Sortbat samenwerkt voor recycling zijn erkende verwerkers die aan alle (milieu) voorwaarden voldoen. Sortbat-medewerkers hebben niet alleen kennis van mechanica maar ook van elektriciteit. Na een specifieke opleiding bij erkende opleidingscentra worden ze verder - on the job - bijgetraind. Samen zorgen zij ervoor dat de klant bij elk batterijprobleem terecht kan bij Sortbat.
Om te bepalen welke volgende stappen mogelijk zijn, is de diagnose of assessment belangrijk. Dit is de vaststelling in welke staat de batterij en de cellen zich precies bevinden zodat kan worden bepaald of zij in aanmerking komen voor remanufacturing, voor re-use, re-purposing (in second-life applicaties) of recycling van de grondstoffen.
Vaak volgt een re-manufacturing fase: de batterij wordt hersteld en gereconstrueerd. Re-use is de bewerking van de batterij zodat zij opnieuw voor tractie kan worden gebruikt, als EV-batterij dus. Re-purposing is de bewerking van de batterij voor nieuw gebruik, bijvoorbeeld als unit binnen energieopslag-systemen. In die context heeft men het vaak over second-life toepassingen.
Zoals gezegd is een EV-batterij een verzameling batterijcellen die samen ‘verpakt’ worden. Enkele slecht functionerende cellen kunnen ervoor zorgen dat de hele batterij ondermaats presteert. Individuele cellen worden dan gecontroleerd en vervangen indien nodig. Studies wijzen uit dat 0 tot 15% van de cellen vervangen worden voor hergebruik van de batterij. Ook verwijderde batterijcellen kunnen bewerkt worden voor hergebruik of ontmanteld voor recycling.
Zo bestaat er bijvoorbeeld de mogelijkheid om afgedankte (fiets)batterijen te herstellen voor hergebruik.
Gebruikte EV-batterijen die minder dan 70 à 80% van hun capaciteit overhouden en/of ongeschikt geworden zijn voor voertuigen, kunnen worden toegepast in systemen voor energieopslag. Op die manier zorgen zij er bijvoorbeeld voor dat hernieuwbare energie (bijvoorbeeld gegenereerd door zonnepanelen) in het nationale energienetwerk geïntegreerd wordt.
* Second-life electric vehicle battery annual available capacity
Leer meer hierover: https://www.idtechex.com/research/reports/second-life-electricvehicle-batteries-2019-2029-000626.asp?viewopt=desc
Elektrische auto’s gaan in de Utrechtse wijk Lombok mogelijk over ‘vier á vijf jaar’ de hele wijk van stroom voorzien. De Europese Unie wil ruim baan maken voor deze manier van stroomopslag. Utrechter Robin Berg is met zijn bedrijf LomboXnet al enkele jaren bezig om een nieuwe manier van stroomopslag van de grond te krijgen: stroom uit windmolens of zonnepanelen wordt opgeslagen in de accu’s van elektrische auto’s van buurtbewoners. Lees meer hierover: https://www.ad.nl/utrecht/elektrische-auto-s-in-lombok-straks-energiefabriek-voor-helewijk~a76f4826/
Volvo Buses gebruikt 14 modules (totaal 200 kWh) van een elektrische bus in Gothenburg (Zweden) om een innovatief appartementencomplex van extra energie te voorzien. Deze energie afkomstig van zonnepanelen helpt om verbruikspieken op te vangen en zonne-energie op te slaan voor momenten dat er minder geproduceerd wordt. Energie-overschotten worden verkocht aan het netwerk of elektriciteit wordt ‘s nachts aangekocht, wanneer het tarief lager is. Lees meer hierover: https://insideevs.com/volvo-buses-battery-second-life/
Dit baanbrekende project en onderzoek wordt mee mogelijk gemaakt door het Europese IRIS Smart Cities project, een Light House project gefinancierd door EU HORIZON 2020.
Zulke voorbeelden geven veel energie voor de toekomst: opwindend om te zien waartoe een EV-batterij na haar eerste leven in staat is!
Wat omvat de recyclage van EV-batterijen precies?
EV-batterijen die naar recycling vertrekken, worden beschouwd als ‘gevaarlijk afval’. Op dat moment moeten ze worden opgehaald door een geregistreerd, erkend IHM afvalophaler en getransporteerd door een erkend vervoerder voor batterijen. Wij als Bebat werken enkel met erkende IHM’s en vervoerders, zodat klanten zich ook hierover geen zorgen hoeven te maken. We kunnen hen totaal ontzorgen: inzameling + opslag + erkend IHM + erkend vervoerder + erkende verwerker. Maar ook enkel ophalen en transport (bijvoorbeeld) is mogelijk. De vraag van de klant is richtinggevend.
Tot 2020 zal 85% van het totale ingezamelde volume aan EV-batterijen gerecycleerd worden, 15% wordt beschikbaar voor second-use toepassingen. Vanaf 2021 stijgt second-use tot 30%.(Bebat - onderzoek Möbius)
Om een duurzame waardeketen te creëren, is het aftercare traject van batterijen cruciaal. In België is dit sinds 1995 het vakgebied van Bebat.
In 2018 zamelde Bebat, samen met alle Belgen, 3.208 ton gebruikte batterijen in (via een netwerk van ruim 25.000 inzamelpunten). Dat betekent een stijging van 5% ten opzichte van 2017. Het inzamelpercentage zit rond de 61,6% tegenover 60,6% in 2017. Hiermee overtreft Bebat ruimschoots de inzameldoelstelling van 45% in Vlaanderen en 50% in Wallonië en Brussel.
In de voorbije 6 jaar heeft Bebat al ruim 10.000 EV-batterijen opgehaald, zorgvuldig getransporteerd, veilig opgeslagen, en indien gewenst door de klant ook onderzocht, en ontmanteld. Afhankelijk van de gekozen verdere verwerking en het gespecialiseerde bedrijf die dit uitvoert, worden de EV-batterijen vervolgens:
Bebat kent de specifieke noden van de sector en heeft expertise in huis:
Daarnaast hebben we een Europees netwerk van gespecialiseerde partners (Reneos) voor second-life oplossingen én kunnen we binnenkort uitpakken met een eigen diagnosecentrum.
Reneos, gestart als software platform, staat voor een Europees systeem van efficiënte inzameling van EV-batterijen, inclusief track & trace. Dit systeem wordt gedragen door ons netwerk van geprefereerde partners. De klant bepaalt wat er gebeurt. We kunnen inzamelen in alle Europese landen, daar stockeren, ontmantelen en vervolgens laten verwerken. Daarvoor hebben we eigen partners of werken we met de voorkeurspartners van de klant. De klant kan via het track & trace systeem alles op de voet volgen. We kunnen de klant van A tot Z ontzorgen. We verlossen hem van zorgen m.b.t. declaraties en administratie, veiligheidsrisico’s rond ontmanteling en stockage, de diagnose van EV-batterijen voor verdere verwerking, tot en met: het rapporteren van recycling efficiency.
Geen enkele situatie is identiek, daarom tekent Bebat voor elke producent of invoerder een oplossing op maat uit.
Daarnaast biedt Bebat ook oplossingen voor
