De Noorse band A-Ha heeft niet enkel de oorworm ‘Take on me’ op zijn geweten, maar is ook verantwoordelijk voor de e-mobility boost in Noorwegen. Het precieze verhaal én alles over de inspirerende rol van Noorwegen op het vlak van elektrisch rijden ontdek je in ons heldere e-book. We vertellen je ook alles over de huidige situatie in België, wat de Noren ons kunnen leren én met welke uitdagingen rond recyclage we geconfronteerd zullen worden.
In ons land zijn elektrische en hybride wagens nog niet volledig ingeburgerd. Iedereen heeft er vast al eentje zien voorbijsnellen. Toch laat de grote omslag naar elektrisch rijden nog op zich wachten. De aankoopprijs van de wagens, de beperkte autonomie en de hoeveelheid oplaadpunten zijn momenteel de belangrijkste hindernissen op het pad naar een grotendeels elektrisch aangestuurd wagenpark.
Noorwegen is ongetwijfeld de beste leerling van de klas. Daar toeren in verhouding tot de markt de meeste zero-emissie wagens rond. Oslo wordt niet voor niets de EFV-hoofdstad van de wereld1 genoemd. In 2017 was het aandeel van elektrisch en hybride onder de nieuw geregistreerde wagens daar al aangedikt tot 52%2.
Hoe valt die voorsprong te verklaren? Hoe wordt elektrisch rijden bij hen én bij ons aangemoedigd? Wat kunnen wij leren van de Noren? En met welke uitdagingen krijgen we in de toekomst nog te maken? Wij bieden u in dit e-book een klare kijk op deze zaken.
EFV in Noorwegen: enkele cijfers
De grafiek geeft het marktaandeel van full electric en plug-in hybride wagens weer. Er tekent zich een duidelijk patroon af: drie koplopers en dan: een lang peloton. De doorbraak naar e-mobility kwam er dus wel in Noorwegen.
Eind 2016 werd in dit land met zijn zes miljoen inwoners de kaap van 100.000 nieuw geregistreerde elektrische wagens al gehaald (naast ruim 34.000 plug-in hybrides)4. Een jaar later, eind 2017, waren die verkoopcijfers al verdubbeld en namen de elektrische en hybride voertuigen 52% van de nieuw geregistreerde wagens in5. Volgens de Noorse verkeersinformatie (OFV) via NTB waren 31,2 procent van de 147.929 nieuwe personenauto's die in 2018 werden geregistreerd, volledig elektrische voertuigen.
Dat is veel, maar de Noren mikken nog hoger. Het Noorse parlement heeft namelijk besloten om tegen 2025 voor 100% emissievrij te gaan in de markt van nieuwe personenwagens en lichte vrachtwagens. De lat ligt hoog, maar de overheid doet er ook veel aan om die ambitie te helpen realiseren.
Wist je dat…
Noorwegen het enige land is waar de gemiddelde cost of ownership voor een elektrische auto (€670 per maand) lager is dan dezelfde kost voor een benzineauto (€731) en een dieselauto (€722)?
Incentives van de Noorse overheid
De Noorse ‘boom’ kwam er niet vanzelf - en ook niet van vandaag op morgen.
De belangrijkste motor voor de Noorse voorsprong in e-mobility is het pakket van aanmoedigingsmaatregelen die de Noorse regering al sinds het begin van de jaren 90 heeft geïntroduceerd. Ze waren er vroeg bij en zetten dit stimulerende beleid stapsgewijs verder, coalitie na coalitie. Al bijna dertig jaar.
Stabiliteit in beleid gaf in dit verhaal de grootste push aan de Noren om massaal elektrisch te rijden. Een sterk voorbeeld van een consequent doorgedreven langetermijnbeleid.
Binnen deze evolutie waren er enkele sleutelmomenten die e-mobility in Noorwegen in een stroomversnelling brachten:
2003: toen minibusjes de toegang tot busstroken dreigden te verliezen, kwam een e-mobility lobby in beweging. Die haalde in 2005 zijn slag thuis voor álle elektrische voertuigen.
2008-2009: financiële crisis. Toch investeerde Noorwegen zes miljoen euro in het opzetten van een laadpalensysteem. Goed voor de lokale economie en de elektro-installateurs, goed voor de e-mobility.
2010: Mitsubishi bracht I-MiEV uit, snel gevolgd door Nissan, Renault en Peugeot met hun bekende distributienetwerken. Zo kwamen EV-auto’s binnen het bereik van veel Noren. Bovendien kregen de e-modellen 5 jaar garantie, wat het vertrouwen versterkte.
Hiernaast volgt een overzicht van de incentives die de Noorse regering sinds de jaren 90 heeft uitgerold7:
Geen belasting op aankoop en import (1990)
Lage jaarlijkse verkeersbelasting (1996)
Geen tol te betalen op tolwegen en ferry’s (1997 en 2009)
Gratis parkeren op gemeentelijke parkings (1999)
50% minder belasting op bedrijfswagens (2000)
Vrijstelling van 25% btw op aankoop (2001)
Toegang tot busstroken (2005)
Vrijstelling van 25% btw bij leasing (2015)
Toegang tot busstroken in Oslo bij carpooling met minstens één passagier tijdens de piekuren (2015)
Gratis gemeentelijk parkeren te beslissen door de steden (2017)
Zero jaarlijkse autobelasting (2018)
40% minder belasting op bedrijfswagens (2018)
50% reductie op tol voor ferry’s (2018)
Geen registratietaks voor gebruikte zero-emissie wagens (2018)
* Recent toegevoegd
Data laadinfrastructuur
Sinds 2010 heeft Noorwegen binnen het kader van zijn Norwegian EV policy ook werk gemaakt van een nationale, centrale, open en publieke database voor alle types van laadinfrastructuur (NOBIL). Dit heeft enorm geholpen om de EV-rijder snel en accuraat te voorzien van actuele informatie over de locaties en types van laadinfrastructuur in het land. Deze NOBIL database is een product van samenwerking tussen de nationale milieuadministratie en de sterke vereniging van EV-gebruikers (‘Elbilforening’ - The Norwegian Electric Vehicle Association) en biedt gestandaardiseerde kosteloze data.
NOBIL is geen betaal- of reserveringsysteem. Het verzamelt enkel data over laadpunten en rapporteert erover. In dit geval gaat het over 1400 laadstations en 5000 laadpunten, waarvan 60 snelladers . Elke EFV-dienstverlener - mobility provider, beheerder van laadinfrastructuur, energieleverancier, stad of gemeente - kan op die manier snel aan de slag om zijn diensten te koppelen aan deze up-to-date data. Het NOBIL platform stelt zich ook open voor de andere landen in Scandinavië en straks voor andere EU-landen die hun data i.v.m. laadinfrastructuur gestandaardiseerd willen delen.
Second-life toepassingen
Door de voorsprong in e-mobility heeft Noorwegen ook veel ervaring in de verwerking van afgedankte EFV-batterijen. Niet alleen de recycling ervan, maar ook het klaarmaken van gebruikte batterijen voor andere toepassingen. Een EFV-batterij kan immers perfect dienen om energie op te slaan. Zonne-energie, bijvoorbeeld.
Fredrik Andresen, CEO van Batteriretur, zegt hierover:
“In Noorwegen hebben we al veel onderzoek gedaan naar second-life toepassingen. Het feit dat de producent aansprakelijk blijft voor de batterij, ook in andere toepassingen, is nog wel een hinderpaal. Die aansprakelijkheid moet volgens mij overgedragen worden naar het ‘second-life’ bedrijf. Veel autoproducenten gaan ook zelf op zoek naar second-life oplossingen, samen met ons. Samengevat: wij ondersteunen second-life 100%, op voorwaarde dat de aansprakelijkheid wordt overgedragen en dat het wettelijke luik helemaal in orde is. We blijven dus onderzoek doen, ook in samenwerking met andere bedrijven en instanties.”
Wist je dat de Noorse success story begon bij de popgroep A-Ha?
In 1989 importeerde de milieuorganisatie Bellona8 de eerste elektrische auto van Noorwegen. Zij streefden naar overheidsincentives door allerlei beroemdheden voor hun kar te spannen, waaronder de popgroep A-Ha. Die reden met het elektrische autootje (dat met moeite twee passagiers kon meenemen en dat het amper 45 kilometer uithield met één laadbeurt) over tolwegen zonder te betalen. De boetes betaalden ze evenmin. Na 17 boetes gaf de overheid toe en garandeerde zij vrijstelling van tol. Sindsdien is dat altijd zo gebleven.
“Het consequente overheidsbeleid ligt aan de basis van het succes. Tegelijk houdt het Noorse volk ook veel van de natuur. Elektrisch rijden is ‘clean’, een goede manier om zorg te dragen voor die natuur. Daarom denk ik dat een deel van de Noorse bevolking niet alleen ‘elektrisch gaat’ voor de subsidies of de fiscale aftrek. Hoewel besparen vaak wel meespeelt bij de aankoop van elektrische wagens.”
Fredrik Andresen, CEO Batteriretur (Noorwegen)
Hoe ver staan we in België
België behoort niet echt tot de early adopters of de voorlopers in elektrisch rijden. Ons land staat op de 8ste plaats in de Europese top tien. De switch naar e-mobility wordt al een tijdlang aangekondigd, maar van een grote doorbraak is nog geen sprake. Tien jaar geleden voorspelden trendwatchers een marktaandeel van 10 procent voor de elektrische auto tegen 2020. Een overschatting, zo blijkt. Laten we eerst even naar de cijfers van 2018 kijken.
Recente rapporten van Traxio wijzen uit dat in vergelijking tot 2017:
Hybride non plug-ins stijgen met +21%
Hybride plug-ins dalen met -18,1%
Electric vehicles stijgen met +38,4% en de sterkste groei kennen
26.613 EFV(*) in 2017 - 28.505 in 2018 = een stijging van 7%.
(*Plug-in hybrides, non-plug in hybrides en 100% electric)
De hybride plug-ins kennen een sterke terugval. Dit heeft te maken met het feit dat er in 2017 bijzonder veel ‘valse’ hybrides werden verkocht omwille van de federale fiscale maatregelen voor bedrijven. Het percentage aftrekbaarheid van autokosten wordt verstrengd voor zogenaamde ‘valse hybrides’ vanaf 2020, tenzij ze vóór einde 2017 waren ingeschreven.
Deze valse hybrides (plug-in hybrides) zijn wagens die deels op brandstof en deels op een oplaadbare batterij werken maar waarvan de capaciteit van de elektrische batterij maar een beperkt gebruik toelaat. Voor die wagens komt er dus een bijzondere, strengere regeling vanaf 2020.
Cijfers 2018 - 2030
De recente evolutie: (bron: Febiac)
Inschrijvingen en marktaandeel van nieuwe auto’s per motortype - uitsluitend particulieren
Inschrijvingen en marktaandeel per motortype van nieuwe auto’s - particulier en company
Komen op de markt in 2018:
Op basis van 552.000 registraties/jaar (totaal wagenpark van circa 6.000.000 wagens) 28.505 EFV’s* = 5,2% van alle nieuwe wagens
Prognoses van Bebat:
92.000 EFV* in 2025 (18,4% van nieuwe wagens)
154.000 EFV* in 2030 (30% van nieuwe wagens)
* full electric, hybrides en plug-in hybrides
Doelstellingen & incentives
De Europese Commissie stelt als volgt:
“Een grotere marktpenetratie van elektrische voertuigen hangt af van de gezamenlijke uitrol van infrastructuur, voertuigen en brandstoffen. Elektrificatie van het vervoer is belangrijk om onze afhankelijkheid van olie te doorbreken en het vervoer koolstofarm te maken, in het bijzonder wat het wegvervoer (korte en middellange afstand) en het spoorvervoer betreft. Europa moet de elektrificatie van het voertuigenbestand en andere middelen van vervoer versnellen en moet een voortrekker worden op het gebied van elektromobiliteit en technologieën voor energieopslag. Dit vergt een volledige integratie van elektrische voertuigen in het beleid voor mobiliteit in steden en in het elektriciteitsnet, zowel als verbruikers van energie als potentiële opslagfaciliteiten.”
België is een federale staat die bestaat uit drie gemeenschappen (Vlaams-, Frans- en Duitstalig) en drie gewesten (Vlaanderen, Wallonië en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest). Deze laatste zijn bevoegd voor de duurzame mobiliteits- en milieudoelstellingen die Europa beoogt.
Klimaatverandering (en dus ook de maatregelen om dit tegen te gaan) is een onderwerp dat diverse beleidsdomeinen doorkruist en verschillende beleidsniveaus aanbelangt. Het overheidsbeleid vertoont verschillen volgens het gewest.
In 2013 heeft de federale regering een strategische langetermijnvisie inzake duurzame ontwikkeling goedgekeurd. Het Vlaams Gewest keurde in 2017 zijn energievisie 2030-2050 goed, het Waals Gewest heeft op zijn beurt het klimaatbeleid 2050 aangenomen en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voert nu hun regionaal plan Lucht-Klimaat-Energie uit dat ze in 2015 hebben goedgekeurd.
Uit de Visienota voor het Interfederaal Energiepact:
“Tegen 2025 zal 20% van alle nieuw verkochte personenwagens een zero-emissie voertuig zijn, tegen 2030 moet dit 50% zijn; iedere entiteit kan de afbouw van fossiele verbrandingsmotoren versnellen. Voor overheden en publiek transport (buslijnen) worden alle nieuw aangekochte wagens en bussen zero-emissie tegen 2025. Het uitdoven van voertuigen met fossiele brandstof zal door de verschillende betrokken entiteiten worden geïmplementeerd. Het bestaande kader voor bedrijfsvoertuigen zal worden geëvalueerd op basis van de energie- en klimaatdoelstellingen.”
Klimaatdoelstellingen Vlaanderen
In mei 2017 keurde de Vlaamse regering de Energievisie 2030-2050 goed. Daarin werd (onder meer) besloten dat:
tegen 2030 de verkoop van auto’s op fossiele brandstof met de helft omlaag moet.
tegen 2035 Vlaanderen zich spiegelt aan de Europese doelstellingen, wat erop zou neerkomen dat alle nieuw verkochte wagens een nuluitstoot hebben.
Deze visie werd vertaald in een tienjarenplan. Lees <a class="a-link a-link--size-s" target="_blank" href="https://www.vlaanderen.be/nl/nbwa-news-message-document/document/0901355780248d70">hier</a> het complete Energieplan 2021-2030 van de Vlaamse overheid.
Met het eerder ambitieuze eigen plan Clean Power for Transport (CPT) werkt Vlaanderen mee aan de doorbraak van (onder andere) elektrische voertuigen. Het CPT-plan houdt in dat Vlaanderen tegen 2020 maar liefst 2500 publieke laadpalen zal plaatsen en dit via een aanbesteding van EANDIS.
Doelstellingen CPT9:
Op milieuvriendelijkevoertuigen.be kan je de opmars van elektrisch rijden in Vlaanderen volgen. Let wel, milieuvriendelijke wagens zijn ook auto’s op waterstof en aardgas. Bedrijven die hun wagenpark willen elektrificeren, kunnen terecht op een aparte site10. Na registratie krijgen ze er toegang tot een uitgebreid draaiboek om elektrische wagens in de eigen vloot te introduceren en een e-carpolicy in te voeren.
Klimaatdoelstellingen Wallonië
In het klimaatdecreet van 201411 werden doelstellingen vastgelegd om de uitstoot te beperken tegen 2030 en 2050. Dit ondersteunt Walloniës langetermijnbeleid op het vlak van klimaat, energie en luchtkwaliteit. Om die doelstellingen te realiseren wordt om de vijf jaar een Plan Air Climat Energie (PACE)12 opgesteld. Dit plan omvat 142 maatregelen die betrekking hebben op de industrie, de productie en distributie van energie, wonen, de dienstensector, transport, fluorgassen, landbouw en bosbouw. Het gaat ook over klimaatveranderingen en de internationale financiering m.b.t. het klimaat.
Wallonië streeft naar een kleine 10.000 elektrische wagens en 688 laadpunten tegen 202013. De overheid trekt bovendien 400.000 euro uit voor het netwerk van laadpalen. Tegen 2030 moeten dat er 7.500 laadpunten zijn, tenminste als Wallonië de vooropgestelde 500.000 elektrische voertuigen wil bedienen.
Klimaatdoelstellingen Brussels Gewest
Het regionaal plan Lucht-Klimaat-Energie - de Code Bruxellois de l’Air, du Climat et de la maîtrise de l’Energie (COBRACE)14 van 2013 - bevat maatregelen op het vlak van efficiënte energie, de ontwikkeling van duurzame energiebronnen, transport, luchtkwaliteit en klimaat. Daarin komt (onder meer) de milieu-impact van mobiliteit aan bod.
Na een bevraging bij de bevolking werd deze visie vertaald in een Plan Air Climat Energie bruxellois (2016)15 met 64 maatregelen en 144 acties die erop gericht zijn de uitstoot in de regio met 30% te verlagen tegen 2025.
Het aandeel van EFV-wagens bij de nieuwe inschrijvingen in Brussel:
In België wordt elektrisch rijden - elektrische en hybride wagens dus vooral financieel gestimuleerd door middel van subsidies, belastingverminderingen en premies. De maatregelen waarvoor de Gewesten bevoegd zijn vertonen regionale verschillen.
Zero Emissie Premie
Sinds januari 2016 kan je van de Vlaamse overheid een rechtstreekse premie krijgen voor de aankoop van een nieuwe 100% elektrische wagen of een waterstofauto. Dit geldt ook voor vzw’s.
Sinds 15 april 2018 komen nieuwe elektrische bromfietsen klasse B in aanmerking voor een premie van de Vlaamse overheid. De premie bedraagt 25% van de aankoopsom of maximaal €750.
Sinds 15 april 2018 kunnen nieuwe elektrische motorfietsen die in het Vlaams Gewest ingeschreven worden genieten van een premie van de Vlaamse overheid. Deze premie bedraagt 25% van de aankoopsom met een maximum van € 1.500. De premie kan verkregen worden door particulieren, zelfstandigen, vzw’s en deelautobedrijven. Vennootschappen (die geen deelauto-activiteit hebben) komen niet in aanmerking.
Federale Belastingvermindering in personenbelasting
De federale overheid geeft een belastingsvermindering van 15% op de aankoopprijs van een elektrische motorfiets (ook 3 of 4 wielen) via de personenbelasting. Opgelet! De belastingvermindering geldt niet voor elektrische fietsen. U kunt uw uitgaven voor de aankoop van een elektrische fiets dus niet opnemen in uw aangifte. Bron en info.
120% belastingaftrek
Voor vennootschappen en zelfstandigen zijn volledig elektrische wagens 120% aftrekbaar. Vanaf 2020 zal dit dalen naar 100%. Bij de (plug-in) hybrides is het verhaal complexer. Tot eind 2017 waren heel wat plug-in hybrides voor 100% aftrekbaar in de vennootschapsbelasting. Vanaf 2020 zal er echter veel veranderen voor auto’s gekocht na 31/12/2017. ‘Valse’ (plug-in) hybrides worden minder fiscaal aantrekkelijk.
Elektrische fietsen, pedelecs en speed pedelecs, zijn voor 120% aftrekbaar voor een bedrijf. Bij vennootschappen geldt de 120% aftrekbaarheid voor werknemers en bedrijfsleiders. Bij eenmanszaken (inclusief vrije beroepen) geldt het voor de werknemers, niet voor de zelfstandige zelf.
VAA (Voordeel Alle Aard) - EV en PHEV
Volledig elektrische auto’s zijn voordelig wat betreft het voordeel alle aard (VAA). Het minimumpercentage is van toepassing, enkel de cataloguswaarde en de leeftijd van de auto hebben nog een verhogende invloed op de VAA. Meer hierover bij je boekhouder of accountant, en op deze website16.
BIV (Belasting op Inverkeerstelling)
Vlaams Gewest
Een 100% elektrische auto is vrijgesteld van BIV. Hybrides met een CO2-uitstoot lager dan 50 g/km worden eveneens vrijgesteld. Voor andere hybride wagens kan je het tarief berekenen via deze tool17 van de Vlaamse overheid.
Waals Gewest
In Wallonië betaal je voor een 100% elektrische auto een minimum BIV: € 61,5.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
In Brussel betaal je voor een 100% elektrische auto een minimum BIV: € 61,5.
Verkeersbelasting
Vlaams Gewest
Sinds januari 201618 worden 100% elektrische wagens, plug-in hybrides (met max. CO2-uitstoot van 50 g/km) en waterstofauto’s vrijgesteld van verkeersbelasting. Sinds 1 juli 2017 zijn 100% elektrische lichte vrachtwagens (of bestelwagens) in Vlaanderen vrijgesteld van verkeersbelasting. Deze maatregel geldt ook voor elektrische bestelwagens die reeds ingeschreven waren voor 1 juli 2017.
Waals Gewest
Voor 100% elektrische wagens die ingeschreven zijn in het Waals Gewest, betaal je de minimum verkeersbelasting: € 77,35.
Brussels Hoofdstedelijk Gewest
Voor 100% elektrische wagens die ingeschreven zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, betaal je de minimum verkeersbelasting: 77,35. Ook elektrische fietsen, drie- en vierwielers, elektrische motorfietsen e.d.m. worden fiscaal aantrekkelijk gemaakt.
Nog meer stimulerende maatregelen
Stel dat u (Fredrik Andresen, CEO Batteriretur) Minister van E-mobility in België zou worden. Welke drie maatregelen zou u invoeren?
1. De belasting op het gebruik van full electric bedrijfswagens door werknemers halveren
2. Zijn er tolwegen in België? Dan zou ik ze gratis maken voor elektrische wagens van gezinnen met kleine kinderen (niet voor bedrijfswagens)
3. Geen btw of andere belasting op elektrische auto’s in de eerste tien jaar.
Fredrik Andresen, CEO Batteriretur (Noorwegen)
Daarnaast zijn uiteraard nog veel andere maatregelen mogelijk die de doorbraak van elektrisch rijden kunnen faciliteren en versnellen.
Philippe Decrock (Legal & Public Affairs manager bij Bebat) ziet zelf deze mogelijkheden:
één databank voor alle laadinfrastructuur in heel België
de elektrische auto fiscaal bevoordelen binnen het mobiliteitsbudget (bedrijfswagens)
elektrische bedrijfsfietsen promoten
thuis laden en lokaal energie opslaan via een thuisbatterij aantrekkelijk maken via de energieleveranciers
een Europees garantiefonds oprichten om vervoersmaatschappijen (publiek en privé) in heel Europa aan te sporen om meer elektrische bussen te kopen. Vervoerders moeten op dit fonds kunnen terugvallen wanneer de levensduur van de accu bij een aangekochte bus tegenvalt
interoperabiliteit (de mogelijkheid van verschillende autonome, heterogene betaalsystemen, apparaten of andere eenheden om met elkaar te communiceren en samen te werken) van laadinfrastructuur is een must vanaf 2020
handel in tweedehandse elektrische voertuigen ondersteunen
Noorwegen – België: Wat kunnen wij leren van het Noorse verhaal?
In vergelijking met Noorwegen is het opvallend dat België vooral mikt op financiële en fiscale stimuli.
Noorwegen doet dat eveneens, maar maakt het ook op andere manieren extra aantrekkelijk om elektrisch te rijden. Elektrisch rijden is daar niet alleen goed voor het milieu en financieel voordelig, maar als e-rijder geniet je ook een aantal aantrekkelijke privileges zoals het gebruik van busstroken, gratis parkeren, tolvrij oversteken en zo meer.
Het Noorse voorbeeld laat zien dat vooral een mix van maatregelen de groei bevordert, en dit consequent over een langere termijn.
Stabiliteit in het beleid loont.
Zelfs grote veranderingen zijn mogelijk als de overheid eensgezind een consequent beleid voert over een langere periode.
Niet alleen financiële en fiscale incentives werken.
Er kan ook creatief over worden nagedacht, zoals bijv. over privileges voor elektrische rijders die busstroken mogen gebruiken tijdens de piekuren.
De boost voor e-mobility is ook een boost voor de lokale economie.
Economische opportuniteiten zitten vooral in het uitbouwen van de nodige infrastructuur. Dat betekent werk voor lokale bedrijven, van het plannen en installeren van laadapparatuur tot het ontwikkelen en implementeren van software.
Ook het delen van EFV-expertise kan meerwaarde opleveren.
Andere landen die kampen met pollutie (zoals bv. China) en/of de klimaatdoelstellingen willen bereiken, steken graag hun licht op bij ‘de besten van de klas’. Noorwegen deelt dan ook met plezier zijn lange ervaring met e-mobility.
Hoe ziet u de toekomst van e-mobility in Noorwegen?
“Met zijn kleine bevolking en zijn rijkdom kan Noorwegen in een recordtijd 100% niet-vervuilend worden - tenminste, wat betreft vervuiling door de automobielsector. Ik vind dat we een groter deel van onze inkomsten door olie moeten uitgeven aan R&D, want er komt een ‘post-olietijdperk’ voor Noorwegen. Dit is een opportuniteit. Tegelijk kunnen we ook deuren openen voor anderen, voor uitvinders van nieuwe technologie. In de toekomst zullen de volumes en het belang van batterijen zeker groter worden. Ik ben ervan overtuigd dat wij en andere partners binnen ons batterijen-netwerk nog meer informatie moeten delen en ervaring uitwisselen om samen de sector verder te ontwikkelen.”
Fredrik Andresen, CEO Batteriretur (Noorwegen)
Voorlopig lijken de Noren vast van plan te zijn om hun stimulerend beleid dat begin de jaren 90 van start ging, verder te zetten en waar mogelijk te profiteren van hun voorsprong.
Noorwegen streeft naar 100% zero-emissie nieuwe personenwagens en lichte vracht in 2030. Is deze target makkelijk te bereiken of zijn er hinderpalen?
“Nee, dit is geen makkelijke doelstelling. We hebben een oud wagenpark dat tijd nodig heeft om afgebouwd te geraken. MAAR: vanaf 2025 worden er geen vervuilende wagens meer verkocht in Noorwegen en dat zal effectief helpen. Fiscale voordelen en andere subsidies moeten we behouden. Feit is wel dat de levering van elektrische en hybride wagens vandaag niet kan volgen. We hebben wachtlijsten van 2 jaar en meer voor diverse elektrische voertuigen.”
Fredrik Andresen, CEO Batteriretur (Noorwegen)
Uitdagingen voor de toekomst op het vlak van recyclage
De komst van elektrische voertuigen brengt ook nieuwe technologie met zich mee. Daarin staat de EFV-batterij centraal. In Noorwegen is Batteriretur specialist nr. 1 in de downstream verwerking van EFV-batterijen.
Fredrik Andresen, CEO van Batteriretur, geeft zijn eigen visie op het succesverhaal van e-mobility in Noorwegen en de uitdagingen waar zijn bedrijf voor staat.
Het mag gezegd: EFV-batterijen zijn extreem krachtige lithium-ion batterijen die met grote omzichtigheid moeten worden behandeld, ook na hun eerste leven.
“Over EFV-batterijen verschijnen soms negatieve berichten in de media. Een perceptie die correctie verdient. EFV-batterijen kunnen gerecycleerd worden (recycling) en hun elementen perfect hergebruikt (re-use). Ze kunnen ook in andere toepassingen worden gebruikt, bijv. voor de opslag van (zonne) energie. In die second-life toepassingen staan we nog maar aan het begin van alle mogelijkheden“
Philippe Decrock (Bebat).
* Ontmanteling EFV- batterij bij Bebat
EFV-batterijen bieden ook belangrijke voordelen, voegt hij eraan toe:
“Zij kunnen gerecycleerd worden en hun elementen perfect hergebruikt. Belangrijke studies wijzen uit dat de levensduur van batterijen in elektrische wagens met 1% inkort per 30.000 km, wat hen veel efficiënter maakt dan hun tegenhangers in brandstofvoertuigen.”
De evolutie van EV-batterijen zal niet stilstaan. In verschillende richtingen: ze worden nog performanter, compacter, bevatten andere grondstoffen dan lithium en kobalt, en zo meer.
“Meer en meer batterijen zullen geproduceerd worden. Ook de batterijtechnologie zal evolueren, wat de prijzen automatisch zal doen dalen. Nieuwe ontwikkelingen zoals vaste stof-batterijen zullen in de toekomst nog meer mogelijkheden bieden voor de elektrische wagens.”
Als de Noorse evolutie zich ook voordoet in België, dan moeten we ons klaarmaken om een groeiende stroom van afgedankte EFV-batterijen veilig te ontmantelen en te recycleren.
Is België klaar voor deze nieuwe stroom aan afgedankte EFV-batterijen? We vroegen het aan de CEO van Bebat, Peter Coonen.
EFV-batterijen of accu’s vergen specifieke technische kennis. De laatste vijf jaar heeft Bebat ruim 10.000 EFV-batterijen opgehaald en laten recycleren in België en Europa. Bebat kent dus de noden van deze sector en heeft heel wat expertise in huis. Bebat is via dochterbedrijf Sortbat nu al actief in het ontmantelen van EFV-batterijen. We verkleinen de grote EFV-batterijen tot “schoendoos”-formaat en maken ze op die manier klaar voor recyclage. Bebat en Sortbat wil in de nabije toekomst gebruikte EFV-batterijen ook evalueren voor second-life toepassingen in een eigen diagnosecentrum.
Bovendien staat Bebat aan de wieg van Reneos, een Europees online-ophaalsysteem van EFV-batterijen waarop autodealers en autodemontagebedrijven uit heel Europa en zelfs erbuiten kunnen aanloggen en zo een deskundige en veilige ophaling van hun EFV-batterij kunnen aanvragen. De ophalingen gebeuren via Bebat en zijn Europese partners.
Belangrijk is dat we dit alles op maat van de klant doen. De meeste autoproducenten zoeken specifieke oplossingen, soms voor de hele keten van ophaling, opslag, evaluatie, ontmanteling, recyclage en hergebruik maar soms enkel voor één of een paar taken uit die keten. Bebat biedt alles aan en laat de klant kiezen.
Bebat en batterijen gaan hand in hand, ook voor EFV-batterijen is dat niet anders. Bebat garandeert al meer dan 20 jaar een veilige en geverifieerde oplossing voor elke batterij. Dus laat die EFV-batterijen maar komen!
Is uw bedrijf (Batteriretur Norway) klaar voor de toekomst?
“Jazeker, we zijn er klaar voor. We hebben al geïnvesteerd - en voorzien nog meer investeringen, samen met onze eigenaars - om een veilige, gecontroleerde verwerking van hoogvolt batterijen te garanderen. Veilig, want we mogen nooit de risico’s onderschatten voor de medewerkers die gebruikte EFV-batterijen verwerken. Het gebrek aan wetgeving hierrond is een probleem, de technologie heeft de wetgeving al jaren geleden voorbijgestoken. We moeten druk uitoefenen om ervoor te zorgen dat alles op de juiste manier gebeurt.”
EFV-batterijen efficiënt en veilig inzamelen, transporteren, opslaan, ontmantelen voor recycling, re-use en re-manufacturing, second-life, ... en dispatchen.
Dát zijn de uitdagingen waarin Bebat zich volop vastbijt.
Bent u producent of importeur?
Dan stelt Bebat een oplossing op maat voor, op het vlak van:
